Historia Szkoły Podstawowej im. Kornela Makuszyńskiego

w Niedźwiedziu to właściwie historia trzech odrębnych placówek:

-szkół ewangelickich w Niedźwiedziu i Marydole

-szkoły katolickiej Niedźwiedź-Marydół

Niestety od momentu powstania tych szkół do czasów drugiej wojny światowej zachowało się bardzo niewiele materiałów źródłowych dokumentujących ich działalność.Pozostały tylko niektóre albumy i księgi świadectw, dzienniki lekcyjne szkoły ewangelickiej w Marydole z lat 1915-1922 oraz kronika szkoły ewangelickiej, w której zapisane są wydarzenia od 1922 roku do 1948 roku, zachowała się również kronika szkoły katolickiej.

Szkoła w Niedźwiedziu, jako ewangelicka rozpoczęła swoją działalność w roku 1874. W albumie świadectw istnieje zapis o rozpoczęciu obowiązku szkolnego od 1 kwietnia 1874 roku przez jedenaścioro dzieci. Byli to m.in. : Jankowska, Szyszka, Kurzawa, Pola, Pustal, Zahn, Werner, Eckert

i Zaremba. Ukończyli oni szkołę w kwietniu 1881 roku. Czytając te nazwiska trudno wywnioskować, czy byli to Polacy, czy Niemcy. Wiadomo jednak, że szkołę w Niedźwiedziu w roku 1882 uznano za polską ze względu na przeważający polski język macierzysty.

Od 1910 roku liczba dzieci niemieckich uczęszczających do szkoły w Niedźwiedziu zaczęła wyraźnie wzrastać. Zapewne przyczyną była prowadzona przez rząd pruski akcja germanizacyjna. Do 1918 roku w szkole obowiązywał język niemiecki.

Kiedy powstała szkoła ewangelicka w Marydole jeszcze trudniej określić. Przypuszczać można, że

w 1892 roku. Pierwszy konkretny zapis dotyczący szkoły w Marydole pochodzi z 1905 roku.

W tym bowiem roku do szkoły w Marydole zapisanych zostało pięcioro dzieci. Byli to Gohla, Kwasny, Eckert, Zawada i Weiss.

W roku 1909 rodziny katolickie z Niedźwiedzia, Marydołu, Kozłów, Olszyny, Korpysów oraz leśniczówek Charlottenhutte i Marydołu odłączyły się od Ewangelickiego Towarzystwa Szkolnego Niedźwiedź-Marydół i utworzyły  Katolickie Towarzystwo Szkolne składające się z katolickich ojców rodzin wyżej wymienionych miejscowości. Nazwano je Katolickie Towarzystwo Szkolne Niedźwiedź-Marydół. W celu wybudowania nowego budynku szkolnego odkupiono od gospodarza Władysława Guzendy z Niedźwiedzia działkę o powierzchni 2,55 ha.  Budowę szkoły rozpoczęto latem 1910 roku. W kwietniu 1911 roku budynek był już gotowy. 04 kwietnia 1911 roku dzieci katolickie uczęszczające dotychczas do szkół ewangelickich w Niedźwiedziu i Marydole rozpoczęły naukę w szkole katolickiej Niedźwiedź – Marydół. Kierownikiem nowej szkoły został mianowany młody nauczyciel, Stanisław Fengler.

Do 1918 roku zajęcia w tych trzech szkołach prowadzone były w języku niemieckim. Również wszelkie zapisy w zachowanych dokumentach prowadzone były w tym języku.

W każdej szkole pracował przeważnie jeden nauczyciel. Zakres materiału, który dzieci poznawały był stosunkowo niewielki. Jedna książka starczała na sześć lat.

Od 1919 roku w szkołach zaczęli pracować polscy nauczyciele. W szkole w Marydole zajęcia prowadził Waldemar Hanisch, który zmarł 14 kwietnia 1921 roku i został pochowany na miejscowym cmentarzu. Natomiast w szkole katolickiej nauczycielem był Franciszek Schwarz, a w ewangelickiej w Niedźwiedziu Paweł Ożana.

Liczba dzieci w poszczególnych placówkach była różna, np. w Marydole w roku szkolnym 1923/24 uczęszczało 41 dzieci, w szkole ewangelickiej w Niedźwiedziu liczba dzieci była podobna jak w Mary-dole. Natomiast w roku szkolnym 1922/23 w szkole katolickiej było 156 dzieci. Z powodu dużej liczby dzieci w szkole katolickiej musiano zatrudnić drugiego nauczyciela- Pelagię Szczepankównę.

Uczono wtedy następujących przedmiotów: „religja”, „polskie”, „matematyka”, „historja”, „geografja”, „śpiew”, „gimnastyka i roboty ręczne”.

Ciekawostką jest fakt „pożyczania” sobie brakujących nauczycieli z sąsiednich szkół np. z powodu długotrwałej choroby.

W roku szkolnym 1927/28 czternaścioro dzieci szkoły katolickiej uczyło się w szkole w Marydole, ponieważ tam było ich zbyt mało, by placówka mogła prawidłowo funkcjonować.

W styczniu 1928 roku z powodu zbyt małej liczby dzieci ewangelickich w Niedźwiedziu, na wniosek inspektora Hęćki za poparciem rodziców, połączono razem dzieci katolickie i ewangelickie, tworząc tzw. trzyklasową szkołę partetyczną. Początkowo jej kierownikiem był Józef Milewski – ewangelik,

a później od września 1928 roku – Franciszek Podlak – katolik.

P. Szczepankówna pracowała aż do wybuchu II wojny światowej i po wojnie do 1951 roku

(po wyjściu za mąż zmieniła nazwisko na Kaczmarek).

Szkoła w Marydole prowadzona od 1922 roku przez Martę Simon, jako jednoklasowa Szkoła Powszechna przetrwała do wybuchu wojny. Dzieci w tym okresie było przeważnie 60 – 70,

a uczyły się w czterech oddziałach.

Szkoła w Marydole w okresie międzywojennym funkcjonowała jako szkoła polska. Prowadziła ją nauczycielka Marta Simon. Na początku wojny pani Simon została aresztowana i wywieziona do Generalnej Gubernii.

Po wojnie powróciła do pracy w szkole i prowadziła ją do roku 1948.

W następnym roku szkolnym szkołę w Marydole przyłączono do szkoły w Niedźwiedziu.

Nie zachowały się dokumenty potwierdzające działalność szkoły w Marydole w okresie II wojny światowej.

Po powrocie z Generalnej Gubernii Marta Simon zastała szkołę w strasznym stanie. Zniszczone zostały zbiory biblioteki szkolnej, podarte mapy, zniszczone pomoce dydaktyczne oraz jej prywatne zbiory. Ocalało niewiele.

Szkoła w Niedźwiedziu działała do roku 1942 i prowadzona była przez Klarę Goj.

W starych kronikach zachowały się nazwiska nauczycieli, którzy pracowali w obu szkołach do czasu wojny.

Szkoła Ewangelicka w Niedźwiedziu do 1928 roku:

Bernekczówna – 1922-1928

Gawmann - 1909

Guthard – 1906-1907

Herrmann – 1908

Knittal – 1906

Kwiatkowski – 1906

Milewski Józef – 1906

Ożana Paweł – 1920-1922

Szkoła Ewangelicka, później Powszechna w Marydole:

Hanisch Waldemar – 1919-1921

Knittel J. W. – 1916-1918

Mański Ernest – 1922 (kierownik z Korpysów)

Richter J. W. – 1912-1919

Simon Marta – 1922-1939, 1945-1948

Szkoła Katolicka w Niedźwiedziu do 1928 roku:

Buchald J. V. – 1916-1918

Fengler Stanisław – 1911-1914, Seminarium Nauczycielskie

Grygielówna Anna – 1927- 1928

Sarnowski Stanisław – 1923-1924

Schwarz Franciszek – 1919-1927, Seminarium Nauczycielskie

Szczepankówna Pelagia – 1924-1928, Seminarium Nauczycielskie

Powszechna trzyklasowa szkoła w Niedźwiedziu:

Podlak Franciszek – 1928-1939

Szczepankówna Pelagia – 1928-1939.

Po zakończeniu wojny szkoła rozpoczęła działalność od kwietnia 1945 roku.

Kierownikiem szkoły został Józef Sołtysiak. Pracowała z nim Pelagia Kaczmarkowa (dawniej Szczepaniakówna).

W roku szkolnym 1945/46 do czterech klas uczęszczało 78 dzieci.

W roku szkolnym 1947/48 było pięć oddziałów. Ilość dzieci nie uległa zmianie.

W roku szkolnym 1948/49 ilość oddziałów wzrosła do 6, a liczba dzieci do 93. Dołączyły dzieci

ze szkoły w Marydole wraz z nauczycielką M. Simon.

W następnym roku szkolnym wprowadzono 7 klas, dzieci było 115, nauczycieli 4.

Wyposażenie szkoły w pomoce było w tym czasie bardzo ubogie.

W 1953 roku nowym kierownikiem szkoły został pan Franciszek Rożalski. Szkoła zaczęła funkcjonować sprawniej. Zakupiono nowe pomoce dydaktyczne i książki. Zwracano większą uwagę na estetyczny wystrój klas i otoczenia szkoły.

We wrześniu 1955 roku nastąpiła kolejna zmiana na stanowisku kierownika szkoły. Został nim pan Zdzisław Berych. Za jego czasów w szkole zaszło wiele zmian.

W 1966 roku założono instalację elektryczną. W tym samym roku w szkole „nad torem” jedną dużą klasę podzielono na dwie mniejsze. Uczyły się tam na zmiany klasy młodsze, od klasy pierwszej do klasy czwartej, a od 1969 roku dzieci z ogniska przedszkolnego.

W lipcu 1973 roku położono dachówkę w szkole „nad szosą” i rozebrano znajdującą się tam starą pralnię. We wrześniu 1973 roku zlikwidowano ogród należący do kierownika szkoły i przeniesiono wejście na teren szkoły z szosy Poznań – Katowice na drogę do Bledzianowa, czyli ze strony północnej na wschodnią. Podyktowane to było względami bezpieczeństwa, bowiem z tamtej strony był mniejszy ruch.

Latem 1975 roku zmarł nagle dyrektor szkoły – Z. Berych.

Nowym dyrektorem szkoły została wybrana pani Zofia Guzenda, która kontynuowała prace remontowe w szkole.

W roku 1977 wymieniono wszystkie lampy na jarzeniowe, a podłogi w klasach pokryto gumolitem. Przedzielono klasy położone we wschodniej części budynku, a w powstałych dodatkowo pomieszcze-niach na parterze utworzono bibliotekę. Na piętrze zrobiono pokój nauczycielski. Natomiast w dawnym pokoju nauczycielskim urządzono gabinet dyrektora szkoły. We wrześniu 1983 roku oddano do użytku szkolnego pomieszczenia po mieszkaniu służbowym, zajmowanym dotychczas przez rodzinę pana Z. Berycha.

W 1985 roku pani Zofia Guzenda odeszła na emeryturę, a jej funkcję przejęła pani Krystyna Idczak.

W 1986 roku ponownie nastąpiła zmiana na stanowisku dyrektora szkoły. Dyrektorem Szkoły Podstawowej w Niedźwiedziu została pani Mirosława Ilska i to jej właśnie przypadł w udziale trudny okres, początku remontu i rozbudowy szkoły.

W listopadzie 1986 roku zawiązano Narodowy Komitet Czynu Pomocy Szkole, w skład którego weszli rodzice i nauczyciele. Budowa ruszyła. Jednak w trakcie robót budowlanych okazało się, że remontowany obiekt jest zabytkiem i konieczna jest zmiana dokumentacji, co spowodowało zwolnienie tempa prac.

Przez cały 1988 rok gromadzono materiały budowlane i zbierano fundusze na rozbudowę szkoły. Członkowie komitetu ustalili składki od każdej rodziny po 2000 zł, w następnym roku po 5000 zł.

Wreszcie, latem 1989 roku położono stropy, a we wrześniu zakończona została budowa piętra.

W 1991 roku dyrektorem szkoły został pan Andrzej Strugała, który kontynuował modernizację placówki. Prace remontowo – budowlane ukończono w 1993 roku dzięki dotacji z Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi.

W 2016 roku dyrektorem szkoły została pani Hanna Śniatała, która kontynuowała modernizację placówki.

W roku 2018 oddano do użytku wielofunkcyjne boisko sportowe, plac zabaw dla dzieci oraz parking.

W roku  2018 utworzono dwa oddziały przedszkolne.

W roku 2020 zaadoptowano i wyposażono gabinet profilaktyki zdrowotnej.

W roku 2022 zaadoptowano i wyposażono pomieszczenie z przeznaczeniem na jadalnie szkolną.

W roku 2023 wyremontowano łazienki szkolne na piętrze oraz  zaadoptowano i wyposażono pomieszczenie na gabinet pedagoga

i psychologa szkolnego.

 Zajęcia komputerowe